Nuri Bilge Ceylan'in Cannes film festivalinden de odulle donen son filmi Bir Zamanlar Anadolu'da gerceklesmis bir cinayet sonrasinda cesedin pesindeki insanlarin hikayesine odaklaniyor. Karanlikta, sadece farlarin aydinlattigi yollarda uc araba dolusu insanin bir cozumun (cinayetin ispati) pesinde gidisine tanik oluyoruz filmin ilk yarisinda.Bu ilk yari boyunca karakterlerle birlikte bizimde buldugumuz bir hic oluyor. Polisi, jandarmasi, savcisi, zanlisi, doktoru,soforuyle birlikte cesme cesme dolasan bu karakterlerin araba ici sohbetleri de bu ilk yariya hizmet ediyor. Her kesimden karakterlerin bulundugu bu uc arabada goze batan diger unsur aralarindaki guc hiyerarsisi oluyor. Herkesin dili bulundugu konum kadar donuyor. Dogal olarak en cok soz ve en son sozu soyleme hakki ideolojik aklin temsiline yani savci'ya dusuyor. Rasyonel aklin temsili doktoru bu noktadan ayirmak gerekiyor. Doktor karakteri filmin basinda olculu bir sekilde bizlere sunuluyor. Sanki bu komik guc hiyerarsisi oyununa katilmak istemiyor. Savciyla aralarinda gecen bir kadinin olumunun gercekleri uzerine yasanilan dialog disinda pek konusmuyor. Gece bulunamayan ceset, muhtarin evindeki konaklamadan sonra gunun dogumuyla birlikte kendiliginden ortaya cikiyor. Fakat film burada noktalanmiyor. Kasaba'da gerceklesen otopsi sahnesiyle savcinin anlattigi hikayenin doktorla yuzlesmesi gerceklesiyor. Doktor, yuzune sicrayan kan damlasiyla, rasyonel aklini otopsi odasinin soguk fayanslarina teslim ediyor.(Tabiri caizse "devletin memuru isini biliyor") Yonetmenin araba farlarinin aydinlatamadigi yollarda gecen ve hiyerarsi altinda ezilmis, kokusmus, insan iliskilerine bakisi ise kara mizahla oluyor. Daha once denemedigi bu tarz icin Yilmaz Erdogan ise oldukca basarili bir secim olmus.
Faili mechul cinayetler, katliamlar, devlet-mafya iliskileri, kurt sorunu gibi yakin tarihimizi fazlasiyla ilgilendiren bir cok konu hakkinda filmi rehber olarak kullanabiliriz. Gercek ideolojik aklin temsilinde mi yoksa rasyonel aklin temsilinde mi gizlidir ?
Faili mechul cinayetler, katliamlar, devlet-mafya iliskileri, kurt sorunu gibi yakin tarihimizi fazlasiyla ilgilendiren bir cok konu hakkinda filmi rehber olarak kullanabiliriz. Gercek ideolojik aklin temsilinde mi yoksa rasyonel aklin temsilinde mi gizlidir ?
Yorumlar